WATER

Η ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού στην πόλη αναφέρεται στη διαχείριση του γλυκού νερού, των αστικών λυμάτων και του βρόχινου νερού ως στοιχεία ενός σχεδίου διαχείρισης σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Η λεκάνη απορροής είναι μία περιοχή της επιφάνειας του εδά- φους στην οποία συγκεντρώνονται οι κατακρημνίσεις που στη συνέχεια καταλήγουν σε ένα κεντρικό σύστημα. Αυτό το κεντρικό σύστημα μπορεί να είναι ένα ποτάμι που καταλήγει στη θάλασσα, ένα ρέμα ή μία λίμνη, όπου το νερό συγκεντρώνεται, εξατμίζεται ή απορροφάται από το έδαφος.

Η ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού στην πόλη επιδιώκει να αλλάξει την επίδραση που έχει η αστική ανάπτυξη στον υδρολογικό κύκλο. Για το σκοπό αυτό προτείνεται η διαχείριση του αστικού νερού στο σύνολό του ώστε η χρήση των υδατικών πόρων να είναι πιο αποτελεσματική έχοντας όχι μόνο οικονομικά οφέλη, αλλά και κοινωνικά και περιβαλλοντικά. Η ολοκληρωμέ- νη διαχείριση του νερού στην πόλη προτείνει λοιπόν να προσεγγιστεί το νερό μέσα από έναν «εσωτερικό» αστικό κύκλο του νερού εφαρμόζοντας τις πρακτικές της επαναχρησιμοποίησης. Η ανάπτυξη αυτού του «αστικού κύκλου του νερού» απαιτεί να καταλάβουμε τόσο το φυσικό κύκλο του νερού (υδρολογικός) όσο και το υδατικό ισοζύγιο της πόλης. Έτσι για να περιοριστούν οι επιπτώσεις της αστικοποίησης στον υδρολογικό κύκλο χρειάζεται η συστηματική μελέτη του υδατικού ισοζυγίου.

Το υδατικό ισοζύγιο μελετάει την είσοδο του νερού (εισροές), την έξοδο του νερού (εκροές) και τις μεταβολές στην (επιφανειακή και υπόγεια) αποθήκευση του νερού σε μια περιοχή. Εισροές στην περιοχή είναι όλες οι επιφανειακές και υπόγειες εισροές π.χ. οι κατακρημνίσεις, το νερό που μεταφέρεται από αλλού, κ.λπ. Εκροές από την περιοχή είναι επίσης οι επιφανειακές εκροές π.χ. η εξάτμιση νερού, η εξατμισοδιαπνοή, κ.λπ. και οι υπόγειες εκροές, όπως η άντληση του υπόγειου νερού, κ.ά.

Η αστικοποίηση δημιουργεί μεγάλες ποσότητες «χρησιμοποιημένου» νερού και ελαττώνει το διαθέσιμο πόσιμο νερό. Μία ακόμη σημαντική επίπτωση της αστικοποίησης στο υδατικό ισοζύγιο είναι το ότι οι μεγάλες επιφάνειες από τσιμέντο και άσφαλτο, υλικά αδιαπέραστα από το νερό, οδηγούν το βρόχινο νερό στη θάλασσα αντί να κατεισδύει και να εμπλουτίζει τα υπόγεια νερά. Επιπλέον, οι έντονες βροχοπτώσεις δημιουργούν συχνά καταστροφικές πλημμύρες, ιδιαίτερα σε οικισμούς χωρίς τον απαραίτητο σχεδιασμό και πρόβλεψη. Επίσης οι μεγάλες ποσότητες νερού που μεταφέρονται στις πόλεις από άλλα μέρη επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το υδατικό ισοζύγιο, αυξάνοντας τις εισροές και αλλάζοντας τις εκροές.

Με βάση τα παραπάνω η ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού στην πόλη περιλαμβάνει διαδικασίες όπως είναι:

✔ η βελτίωση του δικτύου ύδρευσης και η υπεύθυνη κατανάλωση.

✔ η αξιοποίηση των εναλλακτικών, μη συμβατικών υδατικών πόρων, όπως το βρόχινο νερό, το γκρίζο νερό και τα αστικά λύματα.

✔ η αύξηση της οικονομικής αποδοτικότητας των σχετικών Υπηρεσιών ώστε να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις για το νερό, τα λύματα και τη διαχείριση του βρόχινου νερού.

✔ η κατάρτιση του προσωπικού και των φορέων σχετικών με τη διαχείριση του νερού.

✔ η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών ώστε να ανταποκρίνονται οι ανάγκες και οι δεξιότητές τους στη διαχείριση του νερού.

✔ η θέσπιση και η εφαρμογή πολιτικών για τη διευκόλυνση όλων των παραπάνω διαδικασιών.

Στο πρόγραμμα Rethink Athens – Η Αθήνα στο κέντρο προβλέπονται και έργα για τη συγκράτηση του βρόχινου νερού. Για το σκοπό αυτό θα υλοποιηθεί το μεγαλύτερο έργο για τη συλλογή του βρόχινου νερού στη Νότια Ευρώπη που θα απο- θηκεύει περίπου 14 εκατ. λίτρα νερού! Θα κατασκευαστεί ένα μεγάλο δίκτυο κιβωτίων συγκράτησης και δεξαμενών για τη συλλογή του βρόχινου νερού που θα χρησιμοποιείται στην άρδευση και καθαριότητα της πόλης. Αυτή η στρατηγική αυτάρκειας σε νερό θα εξοικονομεί 24 εκατ. λίτρα το χρόνο, όσο δηλ. το νερό σε δέκα πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων!